vrijdag, december 01, 2006

 

Sterrenkunde in het antieke Nabije Oosten


Deze avond heeft Robert H. van Gent, universiteitsdocent aan de Universiteit van Utrecht in de Vakgroep Sterrenkunde en Geowetenschappen, een lezing gegeven. Het onderwerp van de lezing was ‘De astrale wetenschappen in het antieke Nabije oosten’. Een stuk of dertig leden hoorden hoe de sterrenkunde (en astrologie, vooruit dan maar) zich ontwkkelde in Mesopotamië, het gebied tussen de Eufraat en de Tigris. Daar waar de beschaving zo’n beetje begonnen is dreigt nu de beschaving te eindigen, want daar ligt Irak, letterlijk en figuurlijk brandhaard van conflicten. Die mix van astronomie en astrologie was trouwens niet enkel voorbehouden aan de oudheid, want tot aan de 17e eeuw bedreven gerenommeerde sterrenkundigen ook astrologie. Bekende geleerden zoals Copernicus, Tycho Brahe en Galileo Galileï trokken regelmatig een horoscoop. Een zucht van verlichting ging door de zaal toen van Gent vertelde dat Christiaan Huygens zo’n beetje de eerste was die sterrenkundige pur sang was en niets van astrologie moest hebben. Met een boeiende serie sheets liet van Gent zien tot welke sterrenkundige staaltjes de Mesotamiërs (waaronder een hele serie volkeren wordt verstaan, zoals Babyloniërs, Soemeriërs en Assyriërs) in staat waren. Zo is de waarde van de zogenaamde synodische maand (de tijd tussen twee nieuwe manen in) volgens recente metingen 29 dagen, 12 uren, 44 minuten en 2,88 seconden. Verkregen met behulp van hypermoderne instrumenten. De waarde die de Mesopotamiërs gebruikten week slechts een halve seconde (!) af van de hedendaagse waarde! De Mesopotamiërs waren ook de eersten die sterrenbeelden aan de hemel zagen. Van Gent liet voorbeelden zien van reliëfs waarop al bekende sterrenbeelden te zien waren zoals de Leeuw en Waterslang. Ook kwam regelmatig het sterrenbeeld Geitvis op afbeeldingen voor, nu bekend als Steenbok (Capricornus). Tenslotte had van Gent nog aandacht voor sterrenkunde in het Egyptische rijk van de farao’s.

Comments: Een reactie plaatsen



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?