Log van Sterrenkundevereniging Christiaan Huygens

Afgelopen vrijdag, 17 maart j.l., heeft Artemis Westenberg, voorzitter van de Stichting Mars Society Nederland en bekend voorvechtster van een bemande ruimtereis naar de planeet Mars, een lezing gegeven voor Christiaan Huygens. In de lezing ging Westenberg in op de geschiedenis van de door Russen en Amerikanen georganiseerde ruimtereizen naar Mars. Vanaf 1965 is de planeet diverse keren verkend door ruimtevaartuigen, met wisselend succes. De laatste jaren zijn daar ook de Europeanen bij gekomen. In een boeiende presentatie liet Westenberg de resultaten zien van al die verkenningen. Vervolgens ging zij in op het zogenaamde Mars Direct Plan, een ambitieus plan dat de bedoeling heeft om binnen tien jaar een bemande Marsvlucht te maken. Dit plan van de Mars Society, oorspronkelijk bedacht door Robert Zubrin van het Amerikaanse bedrijf Martin Marietta, een onderaannemer van de NASA, is goedkoper en ook sneller dan het Mars-plan dat enkele jaren geleden door president Bush werd gelanceerd. Om de bemande Marsvlucht na te bootsen worden al enkele jaren in de woestijn van Utah (VS) in het 'Mars Desert Research Station' (MDRS) simulaties uitgevoerd door elkaar aflossende bemanningen. Artemis Westenberg heeft enkele malen deel uitgemaakt van zo'n crew, die telkens voor twee weken het station bemannen, eh.. bemensen, en daar dan proeven uitvoeren. In die simulaties worden diverse aspecten bestudeerd die een rol gaan spelen bij de bemande reis naar Mars, die enkele jaren zal duren en die het nodige van de bemanning zal vergen.
Ervaringen opgedaan met de Russische ruimtevaartstations, waarbij de kosmonauten soms maandenlang in een kleine ruimte met elkaar 'opgesloten waren' laten al zien dat bijvoorbeeld psychologische verschillen flink uitvergroot kunnen worden. Met haar Marsverhaal heeft Artemis Westenberg in Nederland flinke bekendheid gekregen. Zij is op radio en televisie diverse malen te gast geweest bij programma's als RTL Boulevard, Nova, Goedemorgen Gordon en het NOS journaal. En afgelopen vrijdag kwam daar dan een bezoek bij aan Christiaan Huygens!
Meer info: Mars Society Nederland.

Felle opklaringen wisselen af met sneeuwbuien. In de middag komen 54 mensen langs. Sommigen komen toevallig langswaaien en pikken een vleugje sterrenkunde mee. De Zon is regelmatig te zien, dus de speciale H-alfa kijkertjes doen hun dienst. Er zijn kleine zonnevlammen op de rand van de zon te zien. De Zon is verder rustig, er zijn jammergenoeg geen zonnevlekken. Tijdens de opklaringen voel je de kracht van de Zon. De gevallen sneeuw begint dan ook te smelten.
Met de schemering wordt de maan steeds beter zichtbaar en het echte werk kan weer beginnen. De hemel kleurt donkerblauw en het aantal telescopen buiten groeit. De temperatuur zakt onder het nulpunt, maar de stemming niet. De bezoekers vergapen zich aan de kraters op de Maan en de ringen van Saturnus, open sterrenhopen en melkwegstelsels. "Mamma, Saturnus is net een glowing-in-the-dark-plaatje", zegt een meisje. Opeens trekt het weer dicht en in geen tijd dalen er sneeuwvlokken neer. Ai, alle apparatuur snel naar binnen en de schuifdeuren van de sterrenwacht moeten dicht. Gelukkig hebben we heel de dag door presentaties.
Als het wederom opklaart wil iedereen snel wat zien natuurlijk. Dat geeft even rijen bij de sterrenwacht. Naarmate de avond vordert verdwijnen de wolken en groeit het aantal telescopen die buiten staan naar vijf. We kunnen zelfs nog laten zien hoe je een digitale spiegelreflexcamera aan een telescoop kunt koppelen en snel mooie resultaten kan laten zien.
Geen problemen vandaag. De volgmotor is het min of meer spontaan weer gaan doen. En op de glibberige ondergrond is gelukkig niemand uitgegleden.
Deze avond hebben we 65 bezoekers, in totaal op zaterdag dus 110. Al met al sterrenkijkdagen met een dynamisch karakter waar we tevreden over zijn en waarvan we later nog zullen zeggen: "weet je nog, die keer dat het zo sneeuwde?..."


Kijken naar de zon


Telescopen klaar voor heldere luchten


De Orionnevel - gefotografeerd deze avond door
Peter Pulles en Paul Bakker


Diavoorstelling

Ai, de weersvoorspellingen waren niet al te best. De omstandigheden zijn zeer winters en er volgt mogelijk zware sneeuwval. Het viel mee, maar in de Alblasserwaard hing een dikke kille mist aan het eind van de middag. Het vriest en er liggen sneeuwresten op straat. Dat nodigt niet uit om lekker naar buiten te gaan om sterren te gaan kijken. Zo'n 30 mensen trotseren toch de elementen en weten ons te vinden. Tot onze verbazing wordt de mist zowaar steeds dunner en tussen sluierwolken komt de Maan tevoorschijn en worden steeds meer sterren zichtbaar! De grootste telescopen durven we niet buiten op te zetten, er kan immers ineens een sneeuwbui opduiken. De sterrenwacht gaat natuurlijk wel open en een durfal installeert zijn telescoop op de besneeuwde parkeerplaats. De rustige winterlucht zorgt voor een zulke mooie beelden van Saturnus dat zelfs de ervaren sterrenkijkers er enthousiast van worden!
Binnen is er een presentatie met door leden gemaakte astrofoto's. We geven uitleg bij de grote telescopen, sommige daarvan zijn computergestuurd. De merchandise vindt weinig aftrek, maar een lekkere bak warme koffie, ja, dat wil er wel in. De technische tegenslagen die we hadden brachten ons niet van de wijs. Zo deed de volgmotor van de grote lenzenkijker deed het niet. Veel bijsturen dus. Bezoeker Ron vond het juist indrukwekkend dat je zo goed kon zien hoe snel de Aarde draait. Ander probleem: de beamer wilde aanvankelijk niet met de laptop samenwerken. De helpdeskmethode bracht uitkomst. (alles uit en aan zetten). Laatste tegenslag was dat de grote koepeldeur aan het eind van de avond niet wilde sluiten. Bij het openen was kennelijk de deur uit de rails geschoten. Midden in de nacht met 7 graden vorst hebben we de grote ladder erbij gehaald en de boel gefixt.